زمستان 1385
دیزکلیمر:
آنچه در ادامه خواهد آمد روندی است که من و دوستانم برای گرفتن گذرنامه و مهر خروج طی کردم. اولین ویرایش این متن توسط "پیام پورسعید" آماده شد، بعد از آن "احسان نوربخش" آنرا مدون و مرتب کرد. سپس "پیام پورسعید" مجددا آنرا تکمیل کرد. آخرین ویرایش حاصل کار "پیام پورسعید" و استفاده از اطلاعات "رضا واعظی" می باشد. این روند (و پیش نیازهای ذکر شده در آن) هم در طی زمان تغییر خواهد کرد. همچنین شاید مطالبی از قلم افتاده باشد. به هر روی نه پیام و نه احسان و نه هیچ کس دیگر، هیچیک قصدی جز کمک به سایرین و ارایه یک شمای کلی از آنچه رخ میدهد نداشته ایم و در عین حال مسئولیتی نسبت به عواقب احتمالی ناشی از تعقیب این روند را نمی پذیریم.
من متن بالا را خوانده و به هیچ عنوان مسئولیتی برای نگارندگان متن قایل نیستم.
تغییرات:
درخواست:
اگر به نسخه قدیمی مراجعه کنید، متوجه می شوید مدت زیادی است این متن به روز نشده. در مرحله اول، علت این است که من مدتی است که معاف از خدمت زیر پرچم شده ام و دیگر برای خروج از کشور نیازی به طی مراحل زیر نداشته ام. آقای نوربخش نیز معاف شده اند و ایشان نیز در پیچ و خم این موارد دیگر نرفته اند.
از همه مهم تر بازخورد عزیزانی که از این متن نیز استفاده کرده اند بسیار کم بوده است. (تقریباً صفر). به همین دلیل از کسانی که این متن را خوانده اند / می خوانند، اگر احساس می کنند این متن کمکی به آنها کرده است، لطفاً تجربیات خود را برای ما ارسال کنند. ذکات علم نشر آن است.
اگر عزیزانی هم هستند که از نظام وظیفه عمومی کشور، یا ناجا این صفحه را می بینند و نظری دارند، لطفاً اطلاع دهند. حتی خوشحال خواهم شد، اگر در سایت خودشان اطلاعات کامل و دقیقی بگذارند که اگر اطلاع دهند، حتماً به آن نیز ارجاع خواهم داد.
مقدمه:
اوایل سال تحصیلی 1381 بود که من علاقمند شدم که گذرنامه بگیرم. قاعدتاً اون زمان باید به فکر تافل و GRE می بودم، اما به بهانه اینها بیشتر به دنبال رفتن به نمایشگاه Gitex بودم. با توجه به اینکه مشکل سربازی و روندهای اداری طولانی را در اون زمان طی کردم، سعی کردم یک سری مستندات برای این کار آماده کنم. اگر اشتباه نکنم اولین سری مستندات شاید چیزی در حد یک فایل word بود که بیشتر در آن به شماره اتاقها اشاره شده بود. فکر می کنم اولین نسخه ای که از این راهنما منتشر شد به دوست خوبم احسان (صفحه، وب نوشت) بود که ازش خواهش کردم اگر دنبال این کار رفت مراحل کار رو دوباره بازبینی کنه و اگر حوصله کرد مرتبش کنه. و واقعاً دستش درد نکنه که اولین نسخه عمومی این متن توسط احسان آماده شد. با توجه به تغییرات روز افزون در نظام وظیفه ممکن است این متن خیلی زود از رده خارج بشه، همانطور که پس از مدتی از انتشار نسخه اول، ساختمان نظام وظیفه کلاً جابجا شد!
خلاصه اگر مرد عمل بودید(نمی گم زن عمل! چون این متن به درد خانوم ها اصلاً نمی خوره!)، بعد از هربار مراجعه اگر تغییری دیدید، اگر نکته ای به نظرتون رسید، به من یا احسان خبر بدین. شاید به درد خیلی های دیگه بخوره. مشکل اصلی ما تو ایران کمبود اطلاعات هست.
1- اگر دانشجوی دانشگاه دولتی هستید، یک سر به اداره آموزش بزنید و درخواست یک
گواهی اشتغال برای وزارت علوم بکنید. با تقریب بالایی در این مرحله به هیچ کس نباید
بگویید که برای مسافرت خارج می خواهید. اگر بگویید ممکن است کارتان سخت شود!
(غیر دولتی رو راستش ما ها خبر نداشتیم)
2- با اون برگه اشتغال به تحصیل به وزارت علوم مراجعه کنید. آدرس وزارت علوم: شهرک غرب، میدا صنعت، خیابان خوردین (ضلع شرقی میدان را بروید بالا) اولین چهارراه چراغ قرمزدار، سمت چپ، خیابان هرمزان، نیش پیروزان، یک ساختمان N طبقه. بروید طبقه چهارم (آسانسور ندارد! فعلا!) از پله ها که رفتین بالا کریدور سمت راستتان که پیچ و تاب می خورد باید اتاق حدود 415 یا 416 بروید خانمی به اسم حدودی "مهری سیا؟؟؟)
تاریخ ورود و خروج را می گویید برایتان می نویسد. هدف سفر ممکن است مورد سوال قرار گیرد. ساده ترین پاسخ toefl یا gre هست. (کامنت: دانشگاه ما که با این قضیه یک مدت گیر بود. میگفتند که وقتی داخل میشه همین تافل و جی.آر.ای رو امتحان بدید، چرا میرید خارج. وزارت علوم امیدوارم اینطور نباشه).
نکته:
ظاهراً دلیلی همچون دیدار اقوام هم قابل قبول است، ولی بهتر است این قبیل
دلایل را فقط برای تابستان استفاده کنید.در حال حاضر فقط دلایل علمی و
دلایل زیارتی قابل قبول می باشد. اما در مورد اینکه اجازه خروج شما منحصراً برای
خروج به کشور خاصی صادر می شود یا خیر اطلاعی در دست نیست(1).
نکته: اگر به toefl و GRE گیر دادند، GMATH گزینه مناسب تری است.
نکته: این خانم در طول سال تحصیلی
مدت خارج بودن رو بیشتر از 2 هفته نمی نویسد. خیلی تلاش کنید 3 هفته. و اگر خودتان
را بکشید 1 ماه. دیگه بیشتر از این جا ندارد. در طول تابستان تقریبا برای
کل 3 ماه تایید می دهد. در طول تابستان تلاش کنید، شاید
توانستید بیشتر از یک ماه مجوز بگیرید(1). در طول سال تحصیلی هم اگر بیش از
این لازم داشتید باید دلیل موجه داشته باشید مثلا: دانشجوی سال آخری که فقط پروژه
ثبت نام کرده است و اولا این موضوع توسط دانشگاه (مثلا معاوت آموزشی) تایید شده و
در ثانی معاون آموزشی موافقت خود را برای عدم حضور در مدت طولانی اعلام کرده باشد.
نمای ساختمان وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری
اما در نظام وظیفه:
* اخیرا با توجه به اینکه ظاهرا بعضی کارهای نظام وظیفه الکترونیکی(!) شده،
احتمالا کمتر با صف شونصد متری جلوی نظام وظیفه مواجه می شوید. البته در مورد 2
هفته آخر شهریور و دو هفته اول مهر با توجه به موضوع ترخیص سرباز های دانشجو،
به نظر باز هم باید شلوغ باشه
معمولا روز های اول ماه هم به دلیل اعزام دم در ورودی صبح اول وقت یه مقدار ممکنه
شلوغ باشه
* برای ورود به نظام وظیفه در هر ساعتی، خودتون از سرباز های پشت میز
اطلاعات شماره بگیرید. حتما هم بگیرید
* یک پوشه مقوایی حتماً همراه داشته باشید. گاهی اوقات داشتن رنگ خاص این پوشه می تواند باعث تسریع پیدا شدن پوشه شما در مراحل احتمالی آینده شود.
* داشتن کپی شناسنامه ظاهراً دیگر لازم نیست. ولی اصل شناسنامه را حتماً همراه داشته باشید. داشتن کپی هم بی ضرر نیست.
* وارد ساختمان نظام وظیفه می شوید. یک طبق بالا دست چپ وارد سالن 5 می شوید. اتاق شماره 64 که اتاق بزرگی است. پشت کانتر نامه وزارت علوم را نشان می دهید. آقایی که اونجا هست به شما اعلام می کند که 5 میلیون تومان رایج مملکت وثیقه می خواهد و اگر دارید بسم اله. سپس فرمی به شما می دهد که مراحل کار آغاز می شود. اطلاعات خودتان و اطلاعات مربوط به خروج و همچنین وضعیت معافیت. در مورد وضعیت معافیت چند حالت رخ می دهد:
اگر تاحالا نظام وظیفه نرفته باشید، شمارا به بایگانی (طبقه زیرزمین) می فرستند که وضعیت معافیت تحصیلی تان مشخص شود و ضمناً پرونده معافیت تحصیلی شما را نیز با گرفتن یک امضا به شما تحویل می دهند.
اگر پرونده معافیت و شماره معافیت تحصیلی را داشته باشید، آنرا در فرم وارد می کنید و شما را به استعلام کامپیوتری می فرستند تا تایید شود
اگر قبلا خروج داشته اید و مدارکش همراهتان است، با نشان دادن آن احتمالا نیازی به این مراحل نیست (در این صورت این متن هم احتمالا به درد شما نمی خورد مگر اینکه بخواهید در تکمیل کردن آن به ما کمک کنید)
* بعد از طی این مراحل در همان سالنک 64 به اتاق 65 افسری به نام آقای حلوایی مراجعه (احتمالاً درجه سرهنگ دارد) مطابقت داده و امضا می کند سپس به اتاق 70 یا 71 هدایت می شوید. و یکی از مسوولین (احتمالا سرهنگ صباغیان که آدم مثبت و کار راه اندازی هست) باید تایید نهایی کنه.
* اینجا باید به بانک بروید و نوبت 5 میلیون تومان
15 میلیون تومان(1) است. پول باید به حساب قوامین در بانک سپه ریخته شود. چندین بار
است که شعبه بانک سپه ای که باید پول را در آن به حساب بریزید جابجا می شود. در
آخرین بار شعبه نامجو معرفی شده (با توجه به اینکه خودم این کار را نکرده ام حدس می
زنم شعبه
سرتیب نامجو
جنوبی باشد). شما باید یا travel check همراه خودتان
داشته باشید (حتما رقمش درشت باشد وگرنه اگر 100 هزارتومنی بگیرید در بانک مجبور می
شوید 50 تا پشت نویسی انجام دهید! ) یا اینکه از قبل چک رمزدار در وجه آن شعبه و
حساب مربوطه گرفته باشید. وجه را به حساب قوامین واریز می کنید و با فرم پرشده نظام
وظیفه و رسید وارد به حساب به فتوکپی کنار قوامین مراجعه می کنید.
* فتوکپی آنجا کپی های لازم را برایتان می گیرد و اطلاعاتش هم نسبتا کامل است. از فرم اصلی باید کپی بگیرید. از رسید وارید کپی می گیرد و گاهی هم تعدادی فرم به شما می دهد که علی القاعده باید قوامین به شما بدهد که از خصاصت نمی دهد! گرفتن یک کپی اضافه از رسید برای خودتان می تواند کار خوبی باشد.
* به قوامین می روید به همراه رسید و کپی و .... یکسری فرم پر می کنید و یا پر می کنند انگشت می زنید و خلاصه رییس امضا می کند و دوباره به نظام وظیفه باز می گردید. همان کانتر 64.
* نامه قوامین را می دهید. ادامه کار دوباره به طرف سرهنگ حلوایی، سپس سرهنگ صباغیان و در نهایت ثبت کامپیوتر و با نامه گذرنامه از نظام وظیفه بیرون می آیید.
* کسانی که گذرنامه ندارند ظاهراً
باید اول به دفتر گذرنامه در شهرارا مراجعه کنند و در دبیرخانه نامه خود را شماره
کرده و سپس به دفاتر پلیس +10 مراجعه کرده و ادامه کار را انجام دهند. (به دلیل
اینکه خودم خیلی قدیم گذرنامه گرفته بودم، اصلاً از روند کار دفاتر پلیس +10 خبر
ندارم). فقط اینقدر بگویم که بسیار کسانی بوده اند که
گذرنامه آنها بعد از اتمام مهلت خروج موقت به دستشان رسیده است!(کامنت: تو خود این
دفاتر گفته که اگه تا 15 روز نرسید گذرنامه تان، بعد بیایید ببینیم چی کار میشه
کرد. یعنی اینکه 15 روز تاخیر عادیه!)
* با توجه به نکته بالا، اگر فکر می کنید بعدا در شرایط حساس به گذرنامه
نیاز خواهید داشت، یکبار این مراحل را طی کنید و گذرنامه را بگیرید، فوقش مسافرت
نمی روید. به جایش گذرنامه دارید.
* کسانی که گذرنامه دارند، از دفتر پستی، یک پوشه و فرم لازم برای گذرنامه
بگیرند. یکی از فرم ها را لازم نیست پر کنند.فقط فرم الف را کامل
کنید. 2 قطعه عکس هم لازم هست (برای خروج موقت دیگه 4 تا عکس نمی خواد) بعد
هم به خود گذرنامه اصلی مراجعه کنند.
سوالات رایج:
(1) آقای رامین خاتمی، 10/9/1385 : مبلغ ودیعه 15 میلیون تومان برای تمامی مقاطع و تمامی رشته ها و سایر توضیحات